In een land waar zelfs de frieten een eigen belangenvereniging hebben, moest het Belgische islamitische landschap natuurlijk ook een officiële vertegenwoordiging krijgen. Althans, op papier. Want achter de afkortingen, de boze persberichten en de beleefde glimlachen richting minister Verlinden, schuilt een klucht die Kafka waardig is.
Maak kennis met de Moslimraad van België (CMB) – een instantie die, als je zijn critici mag geloven (en dat mag je), vooral zichzelf vertegenwoordigt. Een raad die uit het administratieve niets opdook, tijdelijk erkend werd door een minister die intussen politiek met pensioen is, en nu vol vertrouwen hoopt op officiële goedkeuring door minister Verlinden. Probleem, geen enkele moslim in België weet wie er precies in die raad zit, laat staan dat ze ervoor gestemd hebben. Zelfs Google moet passen bij het zoeken naar hun namen.
Ja, België is een democratie. Niemand verwacht een middeleeuwse shura, maar een beetje transparantie zou geen kwaad kunnen. Want van de meer dan 350 moskeeën in België werden er amper 50 bevraagd om de nieuwe bestuursraad van het CMB te vormen – volgens het Executief van de Moslims van België (EMB) dan toch. En geen enkele Turkse moskee? Het is alsof je een nationaal voetbaltoernooi organiseert zonder Anderlecht of Club Brugge uit te nodigen.
Het EMB, zelf niet vrij van kritiek en problemen, laat niet na om de farce aan te klagen. Via woordvoerder Ramadan Gjanaj (een naam die meer aan een stoofpot dan aan een jurist doet denken) stelt het EMB dat het CMB “door de politiek werd gecreëerd”, zonder enig overleg met de moslimgemeenschap. Volgens hen zijn de meeste steunpilaren van het CMB gelinkt aan marginale stromingen zoals de Moslimbroederschap of salafistische netwerken. Klinkt gezellig, toch?
En intussen? Minister Verlinden doet wat veel Belgische politici goed kunnen: zwijgen. Geen antwoord op de brief van het EMB, geen standpunt, geen deadline. Misschien hoopt ze dat de islamitische vertegenwoordiging in België zichzelf zal hervormen, als een soort spontane evolutie. Spoiler: dat gaat niet gebeuren.
Toch gaat het hier om serieuze zaken. De Belgische staat keert jaarlijks bijna 10 miljoen euro uit aan de islamitische eredienst – geld dat onder meer naar imams en aalmoezeniers in gevangenissen en ziekenhuizen gaat. Maar wie beslist wie dat geld krijgt? Juist, het “vertegenwoordigend orgaan” dat dus niemand kent en niemand heeft gekozen.
Het CMB lijkt dan ook op een van die obscure wijkverenigingen die niemand ooit ziet, totdat je ontdekt dat ze een miljoenensubsidie beheren. Het beweert een gemeenschap te vertegenwoordigen waar het nauwelijks contact mee heeft, en diversiteit te belichamen terwijl het hele delen van de moslimgemeenschap uitsluit.
België verdient beter dan deze schijnvertoning. En de Belgische moslims? Die wachten nog altijd op een representatieve raad die wél verkozen is, wél legitiem is, en die – idealiter – weet hoe een stembus werkt.